Tribina „Crna Gora 1918. godine – okupacija ili ujedinjenje“ biće održana u petak 31. januara u 18 časova u klubu „Tribina mladih“ Kulturnog centra Novog Sada. Autor i predavač je msr Srđan Graovac, istoričar.
Na predstojećoj tribini pokušaćemo da saznamo koje su istorijske okolnosti i uslovi generisali današnju percepciju značaja ovog važnog istorijskog događaja, te da li se isti danas može posmatrati u analizama egzistencije i strukture nacionalnog identiteta većinskog naroda u Crnoj Gori. Govoriti o nacionalnom identitetu Crnogoraca danas nije nimalo lako. Crna Gora je u svojoj istoriji nazivana srpskom Spartom, Pijemontom srpskog naroda, srpske krune dragim kamenjem, buktinjom srpske slobode… kako su je nazivali najumniji i najviđeniji Srbi, poput Laze Lazarevića, Alekse Šantića, Sime Matavulja, Branka Radičevića i dr. Ta i takva Crna Gora, zemlja svetoga Petra Cetinjskog i svetoga Vasilija Ostroškog, zemlja čojstva i junaštva, hrabrosti i poštenja, danas u najvećoj meri živi samo u sećanjima, knjigama i pričama. Ta i takva Crna Gora, dostojanstvena i dostojna poštovanja prestala je da postoji nakon dolaska komunističkog režima. Tada dolazi do pokretanja tzv. crnogorskog pitanja, a nova nacija je rođena 1.5.1945. nakon objavljivanja teksta „O crnogorskom nacionalnom pitanju“ u listu Borba, autora Milovana Đilasa. Tim činom komunisti su samo nastavili ono što su započele crnogorske ustaše Sekula Drljević i Savić Marković Štedimlija. Od tada pa do današnjeg dana, u kontinuitetu, u Crnoj Gori traje akcija ubijanja duše i nacionalne svesti Crnogoraca. Tada su to radili komunisti, a danas njihovi ideološki sledbenici, koji se, doduše, jesu preobukli u nova odela i zamenili parole, ali je suština ostala ista. Ta suština se sastoji u „desrbizaciji“, stvaranju nove nacije, brisanju kolektivnog pamćenja i svesti. Način rada je ostao isti. Razoriti narod u moralnom, duhovnom i nacionalnom smislu, izazivajući raskol i podele u stanovništvu, sprovoditi ateizaciju i amoralizaciju i kao što je među prvim akcijama nakon Drugog svetskog rata novonastali režim prvo krenuo u uništavanje crkve kao čuvara nacionalne svesti, tako se i danas u njihovoj borbi najviše napada crkva. Jer cilj je jasan – prvo uništiti narod u duhovnom smislu. Srbi su u Crnoj Gori, umesto kao državotvorni narod, u javnom servisu (ili bolje reći servisu partija na vlasti) često proglašavani kao podstrekač višedecenijskog razdora, propovednici primitivizma i velikosrpske militantne politike u Crnoj Gori. I sve to sa jedinim zadatkom – konačno stvaranje nove, crnogorske nacije, koja nema ništa zajedničko sa srpstvom. Takvo falsifikovanje istorije nauka, naravno, odbacuje, ali prihvata vladajuća elita u Crnoj Gori, koja te lažne istorijske podatke promoviše kroz razne pseudoreligijske, parakulturne i kvazinaučne organizacije. Takve organizacije, kao što su Crnogorska pravoslavna crkva, Dukljanska akademija nauka i umetnosti, Matica crnogorska… zapravo su samo razni uslužni servisi za različite potrebe dominantnog režima. Da se razumemo, niko ne spori bilo kojoj socijalnoj zajednici na Balkanu ili bilo gde na svetu da iz sopstvenih redova generiše fundamente svog nacionalnog identiteta. Tako, niko to ne spori ni crnogorskim političkim elitama. Međutim, postavlja se pitanje funkcionalnosti i svrsishodnosti nacionalnog identiteta, koji se zasniva na stvaranju fobije prema sopstvenim precima, što je put koji su odabrale bošnjačke i hrvatske političke elite u generisanjima svojih nacionalnih identiteta.